Programma 'Samen Erop Vooruit'

Meer mensen gebruik laten maken van voorzieningen!

Dertig procent van de kwetsbare Nederlanders laat circa € 300 tot € 650 netto per jaar aan voorzieningen liggen. Dat terwijl zij er recht op hebben en deze voorzieningen voor hen zijn bedoeld. Ook leert de ervaring dat mensen die in de financiële problemen komen, gemiddeld vijf jaar (onder meer vanwege schaamte) wachten voordat zij ondersteuning zoeken. Noodhulpbureaus besteden veel tijd aan het sparren met hulp- en dienstverleners over voorzieningen waar hun cliënten gebruik van zouden kunnen maken.
Om meer mensen te kunnen bereiken en aanspraak te laten maken op voorzieningen is het programma’ Samen Erop Vooruit’ gestart. Inmiddels nemen 18 organisaties deel aan dit programma. SUN Nederland is supporter van het programma en ging erover in gesprek met mede-initiatiefnemer, Peter Rijsdijk, directeur van SchuldHulpMaatje Nederland.

Peter Rijsdijk legt uit dat door de nasleep van de coronacrisis en de oorlog in Oekraïne inflatie de kop opstak. De verwachting was dat veel meer mensen hierdoor in de financiële problemen zouden kunnen komen. “Onze 3.200 vrijwilligers zien dagelijks in de 160 gemeenten waar SchuldHulpMaatje actief is hoe hoog de nood is”, aldus Peter. “En dat terwijl er veel voorzieningen zijn die onbenut blijven. Dat kan anders, dachten we bij SchuldHulpMaatje, vandaar dat we in gesprek gingen met het ministerie van Sociale Zaken”. In de zomer van 2022 werd besloten een consortium op te richten van partijen onder de naam ‘Samen Erop Vooruit’. Een consortium dat zich inzet om kwetsbare mensen beter te bereiken en te ondersteunen. Ook SUN Nederland is gevraagd om hier onderdeel vanuit te maken vanuit haar landelijke rol als kenniscentrum op het gebied van urgente noden en als ontwikkelorganisatie van noodhulpbureaus.

Inlooppunt

“Allereerst proberen de samenwerkingspartners mensen te bereiken die financiële nood ervaren en moeilijk te bereiken zijn voor de overheid”, zegt Peter Rijsdijk. “Wij proberen deze mensen te bereiken via bestaande relaties tussen hulpbieder en hulpvrager. Bijvoorbeeld als iemand een schilderijtje komt ophangen, kan hij of zij ondertussen het gesprek over geld aangaan. Of een organisatie kan acties opzetten om onderlinge contacten mogelijk te maken. Hoe meer organisaties deelnemen, hoe groter het gezamenlijke bereik is. Blijkt dat mensen behoeften hebben om te ontdekken welke financiële mogelijkheden er voor hen zijn, dan kunnen zij verwezen of begeleid worden naar een fysiek Inlooppunt. Inmiddels zijn er 125 van deze Inlooppunten in Nederland. Zo’n Inlooppunt is een plek waar vrijwilligers een zogenaamde ‘Potjescheck’ kunnen uitvoeren.”

Potjescheck

De Potjescheck is een instrument waarmee in ongeveer 15 minuten kan worden gecheckt of mensen recht hebben op voorzieningen vanuit de overheid. Naast deze check, biedt het hulpbieders de mogelijkheid om een gesprek aan te gaan en te ontdekken wat de achterliggende reden is waarom men geen beroep op de voorziening(en) doet. Sommige mensen weten niet dat men gebruik kan maken van voorzieningen of er is bijvoorbeeld wantrouwen richting de overheid of richting formele hulpverlenende organisaties. De Potjescheck kan op een inlooppunt worden uitgevoerd, maar kan ook zelf online worden gedaan via de website van Geldfit. Wanneer hulp bij aanvragen nodig is kan een financieel vrijwilliger van bijvoorbeeld SchuldHulpMaatje of Humanitas vervolgens verdere hulp bieden.

Ambitie

Het doel van het programma is om uiteindelijk om op deze manier 100.000 mensen te bereiken. “Met minimaal 50.000 mensen willen wij een Potjescheck doen en ook hopen wij 25.000 mensen te kunnen ondersteunen bij het aanvragen van een voorliggende voorziening”, zegt Peter Rijsdijk. “Om zoveel mogelijk mensen te bereiken, hebben wij ook SUN Nederland gevraagd aandacht in deze Nieuwsbrief te besteden aan onze Inlooppunten en de Potjescheck te besteden.”
Nathalie Boerebach, directeur SUN Nederland: “Hoe meer mensen met financiële problemen van het programma afweten, hoe beter dat is. Wat wij verder een mooie doorontwikkeling zouden vinden is dat wij ook inzichtelijk kunnen maken wat de doorverwijsfunctie van noodhulpbureaus naar bestaande voorzieningen is. Noodhulpbureaus staan er vooral bekend om dat zij noodhulp verlenen in de vorm van giften, leningen of goederen. Dat de coördinatoren achter de schermen ook bijzonder veel tijd investeren in het wijzen van hulp- en dienstverleners op bestaande voorzieningen is minder bekend. SUN-noodhulpbureaus wijzen aanvragers niet alleen op voorzieningen bij Rijk en gemeenten, maar ook op mogelijkheden bij maatschappelijke initiatieven en binnen de filantropie. Een SUN-noodhulpbureau is te beschouwen als lokaal kenniscentrum op het gebied van urgente noden en heeft een belangrijke doorverwijsfunctie. Omdat een noodhulpbureau pas ondersteuning verleent als alle andere mogelijkheden benut zijn, is er veel actuele kennis aanwezig over lokale en landelijke voorzieningen.

Het programma loopt in ieder geval tot 31 maart 2024. Voor een verlenging tot eind 2024 is een aanvraag ingediend bij het ministerie van SZW

SUN Nederland is supporter van het programma. De organisaties die onder andere deelnemen zijn: Humanitas, SchuldHulpMaatje, Leger des Heils, NSR, SMN, IOT, OCAN, LSTA, Tijd voor Actie, Stichting Present, Samen Kerk in Nederland, Caritas, Protestantse Kerk, HipHelpt, Job Hulpmaatje, Voedselbanken en Stichting Anders.