Noodhulp in de praktijk: Fonds Bijzondere Noden Amsterdam
Aan het woord is Marita Tolman, directeur van Fonds Bijzondere Noden Amsterdam (FBNA): Ik werk sinds 2015 voor FBNA. In eerste instantie ingehuurd via mijn oude werkgever, nadat de gemeente stopte met het detacheren van ambtenaren aan het fonds. In 2017 ben ik in dienst gekomen. Ik werk er met plezier. Je kan het verschil maken voor mensen en komt met veel verschillende organisaties in contact.
Kun je vertellen waarom jij denkt dat FBNA van toegevoegde waarde is voor mensen met urgente noden in de gemeente Amsterdam?
Er zijn altijd mensen die tussen wal en schip vallen. Mensen die qua ondersteuningsbehoefte of door omstandigheden niet goed of niet tijdig geholpen worden door de overheid. Er zijn veel regelingen en voorzieningen voor mensen met een laag inkomen, maar de voorwaarden zijn niet altijd passend en de regels vaak onoverzichtelijk. Het is belangrijk om mensen op dat soort momenten een steun in de rug te kunnen bieden.
We werken samen met de gemeente, maar proberen ook luis in de pels te zijn: als we zien dat iets niet goed gaat, geven we dat terug. We signaleren op casusniveau, waarbij het soms toch lukt om mensen gebruik te laten maken van een voorliggende voorziening, maar ook op grotere thema’s.
Zo kaartten we vorige zomer de mondzorgproblematiek aan: we krijgen al jaren schrijnende situaties rond mondzorg voorgelegd. In oktober 2021 hebben we een donatieactie georganiseerd om extra budget voor tandartskosten op te halen. Ons doel was om urgent noodzakelijke mondzorg toegankelijker te maken voor financieel kwetsbare mensen in Amsterdam. Ook wilden we meer aandacht vragen voor dit probleem. In navolging op deze actie kwam er eind 2021 goed nieuws. De gemeente stelt éénmalig €400.000,- beschikbaar uit vrijgevallen middelen om aan mensen uit de gemeente Amsterdam tandheelkundige noodhulp te verstrekken voor een pijnvrij en goed functionerend gebit.
Dat is een mooi resultaat. Is er los van deze vergoeding voor tandartskosten nog een specifieke casus die je bij is gebleven? Kun je iets vertellen over de situatie en de nood die erdoor ontstond?
Er komen zoveel uiteenlopende, soms verdrietige en schrijnende situaties voorbij. Het is moeilijk één situatie te kiezen. Wat mij wel altijd bijblijft zijn de reacties van Amsterdammers en hulpverleners na afronding van een casus. Daarom moet ik denken aan de volgende situatie: een alleenstaande vrouw (55 jaar) staat onder bewind en krijgt €50,- leefgeld per week. Er is sprake van een urgente en schrijnende situatie, waarbij vele diensten samenwerken zoals GGD, de gemeente en het Buurtteam.
Als gevolg van een ongeluk, heeft mevrouw brandwonden en blijvend letsel. Ze schaamt zich en durft zich niet publiekelijk te vertonen. Speciale make-up camoufleert haar littekens. Ze kampt met onverwerkte trauma’s en is haar vertrouwen in mensen, de overheid en de gezondheidszorg kwijtgeraakt. Ze leeft een teruggetrokken bestaan en vindt bezinning in het geloof.
Na een melding en een huisbezoek, bleek haar woning afgesloten van gas en elektra. Er was sprake van ongedierte, die meubilair en apparatuur hadden aangetast. De ongediertebestrijding is geweest en het huis is schoon gemaakt. Nu moet er weer worden opgebouwd naar een fijne leefomgeving. Voorliggende voorzieningen konden daarin niet voorzien en FBNA heeft toen kunnen ondersteunen.. Daarop ontvingen we een reactie terug van de hulpverlener: “FBNA is een kei. Jullie verzetten bergen in absolute stilte. Jullie maken wederom écht het verschil met het toekennen van deze gift. Namens mevrouw en haar hulp- en zorgverleners: DANK JULLIE WEL”. Ik vind het echt fijn om zoiets terug te horen en te beseffen dat we als FBNA een belangrijke bijdrage te leveren om het leven van deze vrouw weer op de rit te krijgen.
Joris Koster Artwork